Polski Komitet Normalizacyjny opublikował w dniu 1.08.2019 polskie wydanie normy ISO 45001:2018. Wprowadza ono do katalogu norm polskich międzynarodowy pierwowzór ISO 45001. Obie normy stanowią podstawę systemu zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy (systemu zarządzania BHP).
Norma ISO 45001
Analizując treść normy można poczynić kilka spostrzeżeń. Przede wszystkim rzuca się w oczy podobieństwo struktury normy ISO 45001 do norm ISO 9001 i ISO 14001 odpowiadających systemowi zarządzania jakością i środowiskowemu. Ujednolicenie struktury norm było zabiegiem celowym, mającym pomóc przedsiębiorcom w poruszaniu się między standardami i ułatiwć zrozumienie ich treści.
Drugą ważną cechą ISO 45001 jest jej treść – prawie tożsama z wymaganiami wcześniej obowiązującej normy OHSAS 18001 oraz jej polskiej odpowiedniczki PN-N 18001. Dzięki temu firmy posiadające już certyfikat systemu zarządzania BHP będą mogły prosto dokonać implementacji normy di swojej działalność.
Wymagania ISO 45001
Wymagania normy ISO 45001:2018 są przedstawione w sześciu rozdziałach: od 4 do 10.
Rozdział 4 – zawiera wymagania w stosunku do kontekstu organizacji, stron zainteresowanych, a także zakresu systemu zarządzania BHP oraz zarządzania procesowego w systemie. Jest on bardzo podobny do rozdziału 4 norm ISO 9001 i ISO 14001, i jego spełnienie przebiegać może w podobny sposób.
Rozdział 5 – to wymagania w odniesieniu do kierownictwa firmy. Zasady dotyczące przywództwa i kierowania firmą, integracji BHP z procesami biznesowymi oraz obowiązek ustanowienia polityki BHP to elementy tego rozdziału. Ponadto znajdują się tu także wymagania w zakresie nadawania odpowiedzialności i uprawnień pracowników oraz ich współudziału i konsultacji.
Rozdział 6 – poświęcony jest planowaniu systemu. Zgodnie z nim firma powinna określić ryzyka i szanse BHP, zidentyfikować wymagania prawne i inne, które jej dotyczą oraz ustanowić cele BHP i zaplanować, w jaki sposób osiągać cele i zarządzać zmianami w systemie.
Rozdział 7 – wymagania dotyczące zasobów. Ten rozdział jest bardzo podobny do analogicznego rozdziału w ISO 14001:2015. Zasoby, dla których norma określa wymagania obejmują personel i związaną z nim świadomość oraz komunikację. Zasobem w systemie BHP jest także dokumentacja. Norma wskazuje, w jaki sposób ją nadzorować.
Rozdział 8 – to zasady w zakresie zarządzania wcześniej zidentyfikowanymi ryzykami BHP. Efektem wdrożenia tego rozdziału powinno być ograniczenie zagrożeń BHP dla pracowników i osób postronnych przebywających w firmie. W rozdziale 8 znajdują się też wymagania dla procesu zakupów oraz dla zapobiegania i reagowania na sytuacje awaryjne.
Rozdział 9 – obejmuje ocenę efektów działania systemu. W nim zawarto wymagania dla monitorowania BHP, audytów wewnętrznych oraz oceny zgodności z przepisami prawnymi i innymi. Ostatnim punktem tego rozdziału jest przegląd zarządzania.
Rozdział 10 – ten krótki rozdział dotyczy doskonalenia, którego elementem są działania korygujące i postępowanie w zakresie wypadków i incydentów.
Wdrożenie normy ISO 45001
Jeśli firmy, które obecnie posługują się certyfikatami OHSAS 18001 lub PN-N 18001 będą chciały nadal posiadać certyfikat systemu zarządzania BHP, muszą dostosowanie się do wymagań normy ISO 45001 do 21 marca 2021. Biorąc pod uwagę podobieństwo wymagań ISO 45001 do wcześniejszych standardów nie powinno to nastręczać dużych trudności. Jednak warto odpowiednio wcześniej zaplanować proces dostosowania, aby przebiegł on bez problemów.
Artykuł ten jest własnością intelektualną CONSILUM. Może być rozpowszechniany bezpłatnie wszystkim osobom i podmiotom zainteresowanym problematyką systemów zarządzania ISO, jednakże wyłączając cel komercyjny i bez dokonywania jakichkolwiek zmian w tekście. Wszelkie inne rozpowszechnianie wymaga pisemnej zgody autora. Dozwolone jest cytowanie fragmentów materiału z podaniem źródła.
