Ochrona środowiska domaga się zainteresowania ze strony firmy, nawet jeśli firma (świadomie lub nieświadomie) omija ten temat, jak może. Jest kilka przyczyn, dla których nowoczesne przedsiębiorstwo nie ucieknie od kwestii ochrony środowiska. Należą do nich przede wszystkim:

  • Regulacje prawne w ochronie środowiska – przepisy polskie i międzynarodowe są bogate w różne obowiązki środowiskowe dla firm, a obowiązki te które chcąc lub nie chcąc, trzeba spełniać.
  • Wymagania rynku – jest część przedsiębiorstw, których pewne wymagania środowiskowe nie dotyczą bezpośrednio, ale dotykają ich klientów. A ci klienci, aby móc wykazać ich spełnienie narzucają pewne obowiązki środowiskowe na swoich dostawców i w ten sposób powstaje łańcuszek wspierający stosowanie zasad ochrony środowiska.
  • Świadomość społeczeństwa – rośnie świadomość dotycząca znaczenia spraw środowiskowych w codziennym życiu, ludzie chcą mieć prawo oddychania czystym powietrzem, picia czystej wody i korzystania z materiałów, które nie obciążają nadmiernie środowiska późniejszymi odpadami. Z tego powodu jesteśmy skłonni częściej korzystać z usługi i kupować towary od firm, do których mamy zaufanie w kwestii dbania o środowisko.

Elementy te kształtują kontekst funkcjonowania firmy, a więc realnie wpływają na jej działanie i decyzje biznesowe. W tym tkwią przyczyny coraz większego zainteresowania systemami zarządzania środowiskowego, co widać choćby po liczbie wydawanych certyfikatów ISO 14001. W 2022 r. wydano lub utrzymano w Polsce 233 certyfikaty więcej niż było w roku 2021. Oznacza to, że polskie organizacje miały w 2022 r. o 9% więcej wydanych certyfikatów ISO 14001 niż w roku poprzednim. W odniesieniu do całego świata wartości te wynoszą odpowiednio – 85725 certyfikatów systemu zarządzania środowiskowego więcej, co stanowiło wzrost o 21% w stosunku do 2021 r. (źródło danych: ISO)

Warto zatem dowiedzieć się co to jest ISO 14001, jakie korzyści daje firmie stosowanie normy ISO 14001 oraz co zrobić, żeby dostać certyfikat ISO 14001.

Korzyści z wdrożenia ISO 14001

Najlepsze korzyści dla firmy to takie, które łączą ochronę środowiska z podejściem biznesowym, tj. są opłacalne ekonomicznie:

  • Zwolnienie z akcyzy na wyroby węglowe i gaz opałowy wykorzystywany przez zakład energochłonny.

Możliwość ta wynika z art. 31a ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym. Ustawodawca określił trzy warunki, które musi spełniać zakład, aby mógł być zwolniony z opłaty akcyzowej za wyroby węglowe lub gaz przeznaczone do celów opałowych. Jednym z nich jest wdrożenie systemu zarządzania środowiskowego, np. według wymagań normy ISO 14001.

  • Łatwiejsze raportowanie w ramach ESG

ESG czyli działania podejmowane przez firmę w zakresie środowiskowym, socjalnym i ładu korporacyjnego. Unijna dyrektywa CSRD (ang. Corporate Sustainability Reporting Directive), dotycząca także Polski, nakłada na niektóre przedsiębiorstwa przygotowywania rocznych raportów ESG.  Standardy raportowania zawarte są w załącznikach do rozporządzenia Komisji (UE) 2023/2772 z 31 lipca 2023 r. uzupełniającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE w odniesieniu do standardów sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju, które pojawiło się w Dzienniku Urzędowym UE 22.12.2023 r., a obowiązuje od 1.01.2024 r. Korzyścią z wdrożenia ISO 14001 i monitorowania aspektów środowiskowych zgodnie z normą jest łatwiejsze i szybsze przygotowanie danych potrzebnych do opracowania obowiązkowego raportu ESG. Obecnie raportowanie ESG dotyczy tylko niektórych firm, lecz chcąc je wykonywać firmy te będą wymagały pewnych wskaźników środowiskowych od swoich dostawców i podwykonawców, dlatego wdrożenie ISO 14001 może przydać się we współpracy z takimi dużymi graczami.

  • Unikanie kar środowiskowych

Przestrzeganie przepisów środowiskowych jest jedną z najważniejszych zasad systemu zarządzania środowiskowego. Identyfikacja wszystkich wymagań środowiskowych, które dotyczą firmy, a następnie spełnienie ich i śledzenie na bieżąco zmian w tych wymaganiach pozwala na unikanie ewentualnych kar nakładanych podczas kontroli dokonywanych przez Inspektorat Ochrony Środowiska. A opłaty te mogą być spore, gdyż w razie nieuiszczania wymaganych prawem ochrony środowiska opłat środowiskowych firma poza podstawową opłatą musi wnieść opłatę dodatkową (zwaną podwyższoną) w wysokości 500% wartości wszystkich nieodprowadzonych opłat podstawowych i to do 5 lat wstecz.

  • Zmniejszenie kosztów prowadzenia działalności

Paradoksalnie inwestycja we wdrożenie i certyfikację ISO 14001 może zaowocować zmniejszeniem kosztów ponoszonych na prowadzenie działalności. Norma środowiskowa zaleca dokonanie przeglądu środowiskowego przed identyfikacją aspektów środowiskowych, czyli skłania firmę do przyjrzenia się jakimi działaniami wpływa na środowisko i do przemyślenia co można zrobić, aby ten wpływ zmniejszyć. Czasem po takiej analizie i zastosowaniu działań wspierających ochronę środowiska koszty związane z wytwarzaniem odpadów, zużyciem energii lub innych mediów mogą spaść nawet o kilka procent.

To tylko najważniejsze korzyści z wdrożenia systemu zarządzania środowiskowego. Warto pamiętać, że norma ISO 14001 jest bardzo elastyczna w podejściu do zarządzania środowiskowego. Nie narzuca poziomy ochrony środowiska, który organizacja musi osiągnąć, to firma sama określa poziom do którego chce dążyć. Ponadto wymagania standardu środowiskowego mogą być łatwo zaimplementowane do każdej organizacji, niezależnie od jej wielkości, profilu działalności czy struktury własności - organizacje non-profit, podmioty publiczne i firmy prywatne tak samo mogą wdrażać ISO 14001 i ubiegać się o certyfikat systemu środowiskowego. Wszystkie te cechy  czynią normę ISO 14001 bardzo przyjazną użytkownikowi, zarówno podczas wdrażania, jak również podczas utrzymywania systemu zarządzania środowiskowego.

 

 

Zdjęcie nagłówkowe: Freepik

 

Masz pytania do artykułu?

Zapraszamy do kontaktu!

  

 Artykuł ten jest własnością intelektualną CONSILUM. Może być rozpowszechniany bezpłatnie wszystkim osobom i podmiotom zainteresowanym problematyką systemów zarządzania ISO, jednakże wyłączając cel komercyjny i bez dokonywania jakichkolwiek zmian w tekście. Wszelkie inne rozpowszechnianie wymaga pisemnej zgody autora. Dozwolone jest cytowanie fragmentów materiału z podaniem źródła.